“เด็กคนนี้มันน่าเกลียดน่าชังนัก” คำพูดเลี่ยง ๆ ของคนเฒ่าคนแก่เวลาชมเจ้าหนูที่เป็นสมาชิกใหม่ในครอบครัวทั้ง ๆ ที่ในใจท่านก็อยากจะชมหลานตัวน้อยคนนี้ว่า “น่ารัก” เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมห้ามชมเด็กทารกว่าน่ารัก? ให้ทักว่า “น่าเกลียดน่าชัง” แทน ทั้ง ๆ ที่เด็กน้อยคนนั้นน่ารักแต่กลับไม่ให้ชื่นชม สิ่งเหล่านี้สร้างความสงสัยให้เราเสมอมา แต่เราก็เลือกที่จะทำตาม ๆ ไปอย่างที่ผู้ใหญ่ท่านบอกมา โดยที่ไม่รู้เลยว่าความเชื่อพวกนี้มากจากไหน ซึ่งปริศนาข้อห้ามโบราณเรื่องนี้มีความเกี่ยวข้องกับ “แม่ซื้อประจำวันเกิด”
แล้ว แม่ซื้อ คือใครอีก?? โอ้ยยยคำถามเต็มไปหมด (´･_･`) แต่ไม่ต้องเป็นห่วง ทางเรา Ruay365.com ผู้เชี่ยวชาญด้านหวยและความเชื่อ จะมาคลายทุกความสงสัยให้กับทุกคนเอง ถ้าพร้อมแล้ว มาเปิดตำนานความเชื่อกัน ณ บัดนี้
แม่ซื้อ คือใคร และ ทำไมห้ามชมเด็กทารกว่าน่ารัก
“แม่ซื้อ” หมายถึง เทวดาหรือผีที่คอยดูแลรักษาเด็กทารก เชื่อว่าเด็กทุกคนที่เกิดมาต้องมีแม่ซื้อประจำวันเกิดคอยดูแล เพื่อปกปักรักษาไม่ให้เด็กเจ็บไข้ได้ป่วย หรือบางความเชื่อก็เชื่อว่าแม่ซื้อคือ ปีศาจ ชอบคอยมาหยอกล้อเด็ก ทำให้เด็กรู้สึกกลัว หลอน ร้องไห้บ่อย หรือแม้กระทั่งร้องไห้หนักมากในตอนกลางคืนเป็นเวลานาน
ในทางการแพทย์เรียกอาการเด็กร้องไห้ไม่หยุดว่า อาการโคลิก (Colic) ซึ่งเชื่อว่าน่าจะเกิดจากหลายสาเหตุด้วยกัน เช่น มีปัญหาในระบบทางเดินอาหาร ระบบประสาท และพัฒนาการของเด็ก อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือมีปัญหาร่วมกัน
ส่วนความเชื่อเรื่อง “แม่ซื้อ” ล้วนเป็นภูมิปัญญาของบรรพชนไทยในอดีตจาก “คัมภีร์ ปฐมจินดา” ซึ่งเป็นคัมภีร์หนึ่งในตำราแพทย์แผนไทย ตั้งแต่ยุคสมัยที่การแพทย์ยังไม่เจริญก้าวหน้าเหมือนในปัจจุบัน โดยในคัมภีร์นั้นกล่าวถึงแม่ซื้อความตอนหนึ่งว่า…
“หากนำรกของเด็กทารกไปฝังไว้ยังที่อยู่ของแม่ซื้อ จะทำให้แม่ซื้อรักใคร่เอ็นดู ปกปักรักษา เล่นหยอกล้อด้วย หากไม่เช่นนั้น แม่ซื้อก็จะหลอกหลอนให้เด็กตกใจ ร้องไห้ โยเย เจ็บไข้บ่อย ๆ”
ทั้งนี้เพราะสมัยก่อนเด็กทารกแรกเกิดมักมีโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะเสียชีวิตตั้งแต่ยังเป็นทารก เป็นผลทำให้เกิดความเชื่อกันว่ามนุษย์ที่จะได้เกิดมานั้นจะถูกผีปั้นรูปมาก่อน จากนั้นหาวิญญาณเข้ามาใส่ในหุ่น แล้วจึงให้เข้าสู่ครรภ์ของมารดา
และเมื่อทารกเกิดมาแล้วตายตั้งแต่แรกคลอด เป็นเพราะผีผู้ปั้นหุ่นเห็นว่าทารกนั้นงาม จึงชอบใจอยากได้เอาไปเลี้ยง ทำให้เด็กทารกตายในที่สุด ส่วนทารกที่ผีไม่ชอบก็จะปล่อยให้มนุษย์เลี้ยงเอง
ด้วยความเชื่อนี้จึงเป็นผลทำให้เกิดพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ผีนำเอาทารกกลับคืนไป เช่น การลวงผีให้เข้าใจว่าทารกไม่น่ารัก โดยติว่า “เด็กทารกนั้นน่าเกลียดน่าชัง” หรือเรียกชื่อว่า “เหม็น” ด้วยเหตุนี้จึงเป็นที่มาที่ไปของข้อสงสัยว่า ทำไมห้ามชมเด็กทารกว่าน่ารัก นั่นเอง
นอกจากนี้ยังมีพิธีการให้ผู้อื่นรับซื้อเด็กไป เพื่อให้ผีเข้าใจว่าแม้แต่แม่เด็กก็ยังไม่รักเด็กทารกผู้นี้เลย ไม่อยากเลี้ยงไว้ ผู้ที่ซื้อเด็กจึงมีชื่อเรียกว่า “แม่ซื้อ” และเป็นความเชื่อของคนไทยสมัยก่อนที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ของประเทศไทย ตลอดจนพิธีปฏิบัติเกี่ยวกับแม่ซื้อก็แตกต่างกันออกไปด้วย
“พิธีรับขวัญทารก” ในแต่ละภาคของประเทศไทย
ภาคกลาง
จะมีการทำพิธีที่ชื่อว่า “พิธีบำบัดพิษแม่ซื้อ” โดยผู้ทำพิธีจะทำบัตรขึ้นมาใบหนึ่ง ในบัตรจะใส่ของกินต่าง ๆ เช่น ข้าว น้ำ กุ้งพล่า ปลา และตุ๊กตาดินรูปผู้หญิงนั่งพับเพียบประคองเด็กอยู่ในตัก
เมื่อเจ้าพิธีกล่าวคำในพิธีจบก็จะหักหัวตุ๊กตาใหัหลุดออก เสมือนให้แม่ซื้อเอาไปเล่นแทนได้ เชื่อกันว่า ทารกจะไม่เจ็บป่วยจากการรบกวนของแม่ซื้ออีก ซึ่งพิธีการความเชื่อของทาง ภาคเหนือ ก็มีความละหม้ายคล้ายกับทางภาคกลางที่กล่าวข้างต้น
ภาคใต้
เด็กทารกเกิดใหม่จะมีพิธีชื่อว่า “ทำแม่ซื้อ” หรือ “เสียแม่ซื้อ” โดยเชื่อว่าพิธีดังกล่าวเป็นสิริมงคลแก่ตัวเด็ก และจะได้รับการดูแลรักษาด้วยดีจากแม่ซื้อ การทำพิธีมักจะทำในวันเกิดของเด็ก หากเป็นวันข้างขึ้นก็ให้ใช้วันคี่ ข้างแรมให้ใช้วันคู่
ภาคอีสาน
จะมีพิธีรับขวัญเด็กอ่อน ด้วยการนำเด็กทารกมาใส่กระด้งร่อน แล้วกล่าวว่า “สามวันลูกผี สี่วันลูกคน ลูกของใคร ใครเอาไปเน้อ” ฝ่ายพ่อแม่ก็จะรับว่าเป็นลูกตน คนทำพิธีก็จะส่งลูกให้ แม่ซื้อเดิมก็จะรู้ว่าทารกนั้นเป็นลูกคนแล้ว และจะไม่มารบกวนอีก
เรื่องความเชื่อ “แม่ซื้อ” เป็นสิ่งเร้นลับที่อยู่ในความเชื่อของชาวบ้าน ไม่มีตัวตน จะมีฐานะเป็นเทวดาหรือภูตผีก็ไม่ปรากฏชัด แต่เข้าใจและเป็นที่เชื่อกันว่าแม่ซื้อมี 7 ตน โดยมีชื่อ รูปร่างลักษณะ และที่อยู่อาศัยแตกต่างกัน
เผยโฉม 7 แม่ซื้อประจำวันเกิด ผู้ดูแลรักษาเด็กทารก
ตามหลักฐานปรากฏในจารึกที่ผนึกอยู่บนผนังศาลาแม่ซื้อ วัดโพธิ์ ระบุว่า แม่ซื้อมีอยู่ประจำวันทั้ง 7 โดยอธิบายรูปลักษณ์และที่สถิต ว่าอยู่ในเมืองบน (เมืองสวรรค์) เมืองล่าง (เมืองดินหรือพื้นโลก) และกลางหน (กลางทาง)
เด็กที่เกิดในแต่ละวันจะมีแม่ซื้อประจำตัว และแม่ซื้อจะมีอิทธิฤทธิ์แตกต่างกันไปในเเต่ละวัน ซึ่งจะมีผลทำให้เด็กมีความเจ็บป่วยที่เเตกต่างกันออกไปตามเเม่ซื้อที่ประจำวันเกิด ทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงของทารกตั้งแต่แรกเกิดจนอายุ 12 ขวบ
เด็กที่เกิดวันอาทิตย์
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันอาทิตย์ชื่อว่า “วิจิตรมาวรรณ” รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นสิงห์ มีผิวกายสีแดง ถิ่นอาศัยอยู่บนจอมปลวก ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่จอมปลวกจะเป็นการดี เชื่อว่าแม่ซื้อจะคุ้มครองไม่ให้เจ็บไข้ได้ป่วย
เด็กที่เกิดวันจันทร์
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันจันทร์ ชื่อว่า “วรรณนงคราญ” บางตำราว่า ชื่อ นางมัณพนานงคราญ รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นม้า มีผิวสีขาวนวล ถิ่นอาศัยอยู่ที่บ่อน้ำ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่บ่อน้ำจึงจะดี คุ้มครองไม่ให้เจ็บป่วย
เด็กที่เกิดวันอังคาร
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันอังคาร ชื่อว่า “ยักษบริสุทธิ์” รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นมหิงสา (ควาย)” ผิวกายสีชมพู ถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลเทพารักษ์ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ใกล้ศาลเทพารักษ์แม่ซื้อตนนี้จะมาคุ้มครอง
เด็กที่เกิดวันพุธ
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันพุธชื่อว่า “สามลทัศ” บางตำราว่าชื่อ นางสมุทชาต รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นช้าง ผิวกายสีเขียว ถิ่นอาศัยอยู่ที่ต้นพระศรีมหาโพธิ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่โคนต้น ต้นพระศรีมหาโพธิจะทำให้เด็กทารกผู้นั้นจะได้รับการคุ้มครองจากแม่ซื้อตนนี้
เด็กที่เกิดวันพฤหัสบดี
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันพฤหัสบดี ชื่อว่า “กาโลทุกข์” รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นกวาง มีผิวกายสีเหลืองอ่อน ถิ่นอาศัยอยู่ที่สระน้ำหรือบ่อน้ำใหญ่ ถ้าฝังรกเด็กไว้ที่ขอบสระน้ำเป็นอันดี แม่ซื้อตนนี้จะอารักทารกน้อย
เด็กที่เกิดวันศุกร์
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันศุกร์ชื่อว่า “ยักษ์นงเยาว์” รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นโค (วัว) ผิวกายสีฟ้าอ่อน ถิ่นอาศัยอยู่ที่ต้นไทรใหญ่ ถ้าฝังเด็กไว้ที่โคนต้นไทรใหญ่จะได้รับการอารักขาคุ้มครองจากเทวดาตนนี้
เด็กที่เกิดวันเสาร์
แม่ซื้อประจำเด็กเกิดวันเสาร์ชื่อว่า “เอกาไลย์” รูปตัวเป็นคน มีหัวเป็นเสือ ผิวกายสีดำ ทุกตนทรงอาภรณ์ (เสื้อผ้า) สีทอง ถิ่นอาศัยอยู่ที่ศาลพระภูมิ ถ้าฝังรกเด็กไว้ใกล้ศาลพระภูมิ เชื่อกันว่าจะได้รับการคุ้มครองจากแม่ซื้อ ให้ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ เช่นกัน
มาถึงตอนท้ายนี้หลายคนอาจจะเห็นได้เเล้วบ้างว่า แม่ซื้อกับผีมีความเชื่อโยงกัน แต่โดยแท้จริงแล้ว ความเชื่อเรื่อง “แม่ซื้อ” ทั้งหมดนี้ก็คล้ายกับเป็น “กุศโลบายเตือนสติ” ของคนในสมัยโบราณ
ในแง่ของการเลี้ยงดูเด็ก ๆ ให้เติบโตมาอย่างดี และเป็นการเตือนใจพ่อแม่ผู้เลี้ยงดูเด็ก ๆ อีกด้วย นั่นก็คือขอบเขตการไม่ให้ชมว่า “น่ารัก” นั้นไม่ได้จำกัดแค่ในคำพูด หากแต่มันขยายความไปถึงมุมมองการเลี้ยงดูของพ่อแม่ด้วย ไม่ให้รักใคร่หลงใหลลูกตนว่าน่ารักจนเกินไป หรือเลี้ยงแบบตามใจ
อีกอย่างหนึ่งเมื่อมีคนมาก็จะชมบ่อย ๆ ว่าน่ารัก จะทำให้มีคนมาหยอกล้อเด็กบ่อยเกินไป ทำให้เด็กไม่มีเวลาพักผ่อน อาจทำให้เด็กเจ็บป่วยไม่สบายได้ง่ายนั่นเอง
สรุป
ตามตำนานความเชื่อ “แม่ซื้อ” คือ เทวดาหรือผีที่คอยดูแลรักษาเด็กทารก ซึ่งเด็กทุกคนที่เกิดมาต้องมี แม่ซื้อประจำวันเกิด คอยดูแล เพื่อปกปักรักษาไม่ให้เด็กเจ็บไข้ได้ป่วย ทำหน้าที่คล้ายกับเป็นพี่เลี้ยงของทารกตั้งแต่แรกเกิดจนอายุ 12 ขวบ
แม่ซื้อประจำวันทั้ง 7 จะมีชื่อ รูปร่างลักษณะ ที่อยู่อาศัย และมีอิทธิฤทธิ์แตกต่างกันไปในเเต่ละวัน โดยสามารถยลโฉม แม่ซื้อประจำวันเกิด 7 ตน ได้จากหลักฐานปรากฏในจารึกที่ผนึกอยู่บนผนังศาลาแม่ซื้อ วัดโพธิ์
แต่ไม่ว่า แม่ซื้อ จะเป็นผี เทวดา หรือนางฟ้า และอะไรก็ตาม แม่ซื้อเปรียบเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งในการให้พ่อเเม่เลี้ยงดูลูกให้เติบโตมาอย่างดี อีกทั้ง “เด็กทารก” คือ ความบริสุทธิ์ เพราะฉะนั้นการที่คนเราจะมีลูกสักคน ก็ถือว่าเป็นโชคดีที่ยิ่งใหญ่แล้ว นับเป็นของขวัญล้ำค่า ที่ไม่มีใครสามารถจะทดแทนได้
และการที่จะมีลูกที่ให้โชค ให้พ่อแม่ได้มีลาภ มีเงินทองด้วยแล้วนั้น น่าจะเป็นโชคสองชั้นเข้าไปอีก ไม่เชื่อลองถามคนที่เขามีลูกกันดูว่า ลูกของพวกเขาให้โชคถูกหวย กันมาแล้วนักต่อนัก สำหรับใครที่ตั้งครรภ์อยู่ หรือมีคนใกล้ชิดตั้งครรภ์ก็ลองลูบคลำขอโชคลาภ ไม่แน่งวดนี้คุณอาจจะเป็นเศรษฐีเงินล้าน!!
